فسخ قراردادهای آنلاین و الکترونیکی | راهنمای کامل

با گسترش تجارت الکترونیک و استفاده از قراردادهای آنلاین، یکی از موضوعات مهمی که بسیاری از کاربران و کسب‌وکارها با آن روبه‌رو می‌شوند، فسخ قرارداد الکترونیکی است. همان‌طور که در قراردادهای سنتی امکان برهم‌زدن یا فسخ وجود دارد، قراردادهای اینترنتی نیز می‌توانند در شرایط خاص فسخ شوند. در این مقاله به بررسی کامل این موضوع می‌پردازیم.

⸻

فسخ قرارداد آنلاین چیست؟

فسخ به معنای پایان‌دادن به قرارداد به‌طور یک‌جانبه یا دو‌جانبه است. در قراردادهای اینترنتی، فسخ زمانی مطرح می‌شود که یکی از طرفین به دلایل قانونی یا قراردادی، ادامه همکاری را نخواهد یا نتواند ادامه دهد.

⸻

شرایط و دلایل فسخ قراردادهای الکترونیکی

فسخ این نوع قراردادها باید مطابق قانون مدنی، قانون تجارت الکترونیک ایران و مفاد قرارداد صورت گیرد. مهم‌ترین موارد عبارت‌اند از:
1.توافق طرفین (اقاله)
اگر هر دو طرف رضایت داشته باشند، قرارداد قابل فسخ است.
2.وجود شرط فسخ در قرارداد
بسیاری از قراردادهای آنلاین دارای بند «شرط فسخ» هستند. مثلاً اگر یکی از طرفین تعهدات خود را انجام ندهد، دیگری حق فسخ دارد.
3.عدم انجام تعهدات
مثل عدم تحویل کالا یا خدمت در موعد مقرر.
4.فسخ به استناد قانون
در برخی موارد قانون اجازه فسخ می‌دهد؛ مانند خیار غبن، تدلیس یا عیب.
5.حق انصراف در قراردادهای الکترونیکی
طبق ماده ۳۷ قانون تجارت الکترونیک، مصرف‌کننده تا ۷ روز کاری پس از انعقاد قرارداد حق انصراف دارد، مگر در موارد خاص (مثل کالاهای مصرفی یا خدمات فوری).

⸻

مدارک مورد نیاز برای فسخ قرارداد آنلاین

برای فسخ، داشتن مدارک معتبر و مستندات ضروری است. این مدارک معمولاً شامل موارد زیر می‌شود:
•نسخه قرارداد آنلاین یا رسید ثبت آن (ایمیل، پیامک یا نسخه دیجیتال)
•مدارک پرداخت یا فیش بانکی
•مکاتبات الکترونیکی (ایمیل‌ها، پیام‌ها یا گفت‌وگوهای ثبت‌شده)
•دلیل فسخ (مثلاً تأخیر در تحویل، عدم کیفیت کالا، نقض تعهدات)
•مدارک هویتی طرفین

⸻

روند پیگیری فسخ قراردادهای الکترونیکی
1.بررسی مفاد قرارداد
ابتدا باید بررسی کنید که آیا قرارداد حق فسخ یا انصراف را پیش‌بینی کرده است یا خیر.
2.ارسال اظهارنامه الکترونیکی یا کتبی
برای فسخ، بهتر است اظهارنامه رسمی از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا به‌صورت مکتوب به طرف مقابل ارسال شود.
3.مذاکره و توافق
در بسیاری موارد، می‌توان بدون ورود به دادگاه و صرفاً از طریق مذاکره مشکل را حل کرد.
4.ثبت شکایت در مراجع ذی‌صلاح
اگر طرف مقابل همکاری نکرد، می‌توانید از طریق دادگاه یا شورای حل اختلاف محل سکونت یا محل اجرای قرارداد، فسخ را پیگیری کنید.
5.استفاده از وکیل متخصص
حضور وکیل باعث می‌شود فرآیند قانونی سریع‌تر، دقیق‌تر و با کمترین خسارت انجام شود.

⸻

نکات مهم در فسخ قراردادهای آنلاین
•همیشه قبل از امضا یا قبول قرارداد، بندهای مربوط به فسخ و انصراف را به‌دقت مطالعه کنید.
•پیام‌ها، رسیدها و مدارک الکترونیکی را به‌عنوان سند معتبر نزد خود نگه دارید.
•در صورت اختلاف، اظهارنامه رسمی بهترین ابزار قانونی برای شروع روند فسخ است.
•به یاد داشته باشید که قانون تجارت الکترونیک ایران حقوق ویژه‌ای برای مصرف‌کننده در نظر گرفته است.

⸻

جمع‌بندی

فسخ قراردادهای آنلاین و الکترونیکی نیازمند آگاهی از قوانین و داشتن مدارک معتبر است. در بسیاری از موارد، افراد به دلیل ناآگاهی دچار زیان مالی یا حقوقی می‌شوند. بهترین راه برای جلوگیری از این مشکلات، مشاوره با یک وکیل متخصص در امور قراردادها است.

⸻

✅ اگر شما هم درگیر اختلاف در قراردادهای آنلاین یا الکترونیکی هستید، می‌توانید برای دریافت مشاوره تخصصی با
سیده معصومه صالحی – وکیل پایه یک دادگستری در تهران (امور حقوقی، ملکی، خانواده)
از طریق واتساپ: ۰۹۱۲۲۴۳۱۸۹۸ در ارتباط باشید.


🔹 این مقاله صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است و جایگزین مشاوره تخصصی حقوقی نمی‌شود.