مقاله: قانون کار و روش شکایت از کارفرما – راهنمای جامع حقوق کارگران

۱. آشنایی با قانون کار

قانون کار مجموعه‌ای از مقررات است که روابط بین کارگر و کارفرما را تنظیم می‌کند. بر اساس ماده ۲ قانون کار:

کارگر کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت حق‌السعی، به درخواست کارفرما کار می‌کند.

ماده ۳ قانون کار نیز کارفرما را چنین تعریف می‌کند:

کارفرما شخصی حقیقی یا حقوقی است که کارگر به درخواست و به حساب او کار می‌کند.

⸻

۲. حقوق مهم کارگر بر اساس قانون کار

برخی از مهم‌ترین حقوق کارگر که باید رعایت شود عبارت‌اند از:
1.دریافت حداقل دستمزد (ماده ۴۱)
2.پرداخت اضافه‌کاری (ماده ۵۹)
3.حق سنوات و مزایا (مواد ۲۴ و ۳۱)
4.حق بیمه تأمین اجتماعی (ماده ۱۴۸)
5.مرخصی استحقاقی سالانه (ماده ۶۴)
6.امنیت شغلی و ممنوعیت اخراج بدون دلیل موجه (ماده ۲۷)

⸻

۳. در چه شرایطی می‌توان از کارفرما شکایت کرد؟

شکایت کارگر معمولاً در این موارد مطرح می‌شود:
•پرداخت نشدن حقوق یا مزایا
•عدم پرداخت حق بیمه
•اخراج غیرقانونی
•آزار و تبعیض در محیط کار
•رعایت نکردن ایمنی و بهداشت کار

⸻

۴. مراحل شکایت از کارفرما

شکایت کارگر از کارفرما در ایران رایگان است و نیاز به پرداخت هزینه دادرسی ندارد.

مرحله اول: جمع‌آوری مدارک
•قرارداد کار یا هر مدرکی که رابطه کاری را ثابت کند
•فیش حقوقی، واریز بانکی یا چک
•رسید یا مدارک بیمه
•شهادت همکاران

مرحله دوم: ثبت شکایت در اداره کار
•به اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل کار مراجعه کنید
•فرم مخصوص شکایت را پر کنید
•مدارک را ضمیمه کنید

مرحله سوم: جلسه سازش (هیأت تشخیص)
•ابتدا کارگر و کارفرما دعوت به سازش می‌شوند
•اگر توافق حاصل نشد، هیأت تشخیص بر اساس قانون رأی می‌دهد

مرحله چهارم: اعتراض به رأی
•هر یک از طرفین می‌توانند ظرف ۱۵ روز به رأی هیأت تشخیص اعتراض کنند
•پرونده به هیأت حل اختلاف ارجاع می‌شود
•رأی هیأت حل اختلاف قطعی است

⸻

۵. مواد قانونی مهم برای شکایت از کارفرما
•ماده ۱۴۸: کارفرما موظف به بیمه کردن کارگر نزد سازمان تأمین اجتماعی است
•ماده ۲۷: اخراج کارگر فقط با رأی شورای اسلامی کار و پرداخت حق سنوات مجاز است
•ماده ۳۷: حقوق باید در موعد مقرر پرداخت شود
•ماده ۴۱: حداقل مزد هر سال توسط شورای عالی کار تعیین می‌شود
•ماده ۱۶۵: اگر اخراج غیرموجه باشد، کارفرما موظف به بازگرداندن کارگر یا پرداخت حقوق ایام بلاتکلیفی است

⸻

۶. نکات مهم و توصیه‌های حقوقی
•حتی بدون قرارداد کتبی، اگر بتوانید رابطه کاری را ثابت کنید، مشمول قانون کار خواهید بود
•شکایت اداره کار نیازی به وکیل ندارد ولی داشتن وکیل شانس موفقیت را بالا می‌برد
•پیامک، ایمیل یا حتی چت‌های کاری می‌تواند مدرک باشد
•بهتر است قبل از شکایت یک اظهارنامه رسمی برای مطالبه حقوق خود ارسال کنید

⸻

🔹 نتیجه‌گیری:
قانون کار ایران حمایت زیادی از کارگران کرده است، اما آگاهی از مواد قانونی و روش درست شکایت باعث می‌شود کارگر بتواند با قدرت بیشتری حق خود را مطالبه کند. اگرچه فرآیند شکایت ساده است، ولی مشاوره با یک وکیل متخصص می‌تواند از اشتباهات و اتلاف وقت جلوگیری کند

⸻

📢 نیاز به راهنمایی و پیگیری پرونده دارید؟
اگر در زمینه قانون کار، شکایت از کارفرما، حقوق کارگران یا سایر مسائل حقوقی نیاز به مشاوره تخصصی دارید،
با سیده معصومه صالحی – وکیل پایه یک دادگستری تماس بگیرید.
تخصص‌ها: امور حقوقی، ملکی، خانواده
📍 تهران – مشاوره آنلاین و حضوری
📱 واتساپ: ۰۹۱۲۲۴۳۱۸۹۸