سفته و نکات قانونی آن

مقدمه

سفته یکی از اسناد تجاری است که در معاملات و قراردادها برای تضمین پرداخت یا انجام تعهد استفاده می‌شود. این سند، علاوه بر جنبه تجاری، آثار حقوقی مهمی دارد که آگاهی از آن می‌تواند از بروز مشکلات و دعاوی جلوگیری کند.

⸻

تعریف سفته

طبق ماده ۳۰۷ قانون تجارت:

برات، سفته و چک از اسناد تجاری محسوب می‌شوند.

و در ماده ۳۰۸ آمده است:

سفته (فته‌طلب) سندی است که به موجب آن امضاءکننده تعهد می‌کند مبلغی را در موعد معین یا عندالمطالبه در وجه حامل یا شخص معین بپردازد.

⸻

شرایط قانونی صدور سفته

طبق ماده ۳۰۹ قانون تجارت، سفته باید شامل موارد زیر باشد:
1.امضا یا مهر صادرکننده
2.مبلغی که باید پرداخت شود (به حروف و عدد)
3.تاریخ پرداخت
4.نام گیرنده وجه (در صورت لزوم)
5.تاریخ صدور

⸻

مزایای سفته نسبت به سایر اسناد
•قابلیت انتقال به غیر با ظهرنویسی (ماده ۳۱۴ قانون تجارت)
•امکان مطالبه از طریق اجرای اسناد لازم‌الاجرا
•وجهه قانونی قوی در محاکم

⸻

نکات مهم در استفاده از سفته
1.تکمیل دقیق مندرجات: صدور سفته سفیدامضا یا ناقص، خطر سوءاستفاده را بالا می‌برد.
2.تعیین دقیق تاریخ سررسید: درج «عندالمطالبه» به معنای امکان مطالبه فوری است.
3.اخذ رسید هنگام پرداخت وجه سفته: برای جلوگیری از مطالبه مجدد.
4.مطالبه وجه در مهلت قانونی: طبق ماده ۳۱۵ قانون تجارت، دارنده باید ظرف ۱۰ روز از تاریخ سررسید، وجه را مطالبه کند تا بتواند از مسئولیت تضامنی امضاکنندگان استفاده کند.
5.مرور زمان دعاوی: دعاوی راجع به سفته پس از گذشت مدت مشخص (۳ یا ۵ سال بسته به مورد) مشمول مرور زمان می‌شوند.

⸻

مراحل شکایت و وصول سفته

۱. بررسی شرایط سفته

ابتدا باید اطمینان حاصل کنید که سفته دارای شرایط قانونی (طبق مواد ۳۰۸ و ۳۰۹ قانون تجارت) و تاریخ سررسید معتبر است.

⸻

۲. ارسال اظهارنامه

برای ایجاد سابقه و اعلام رسمی مطالبه وجه، می‌توانید یک اظهارنامه به صادرکننده سفته ارسال کنید و از او بخواهید مبلغ را پرداخت کند.

⸻

۳. واخواست سفته (اعتراض)

مطابق ماده ۳۱۵ قانون تجارت، دارنده باید ظرف ۱۰ روز از سررسید، سفته را واخواست کند. واخواست توسط واحد واخواست اسناد تجاری در دادگستری انجام می‌شود و مشابه برگشت چک، سندی رسمی است که عدم پرداخت را ثابت می‌کند.

⸻

۴. طرح دعوای حقوقی یا استفاده از اجرای ثبت

دو مسیر برای وصول سفته وجود دارد:

الف) اقدام از طریق اجرای ثبت اسناد
•اگر سفته کامل و بدون ایراد باشد، می‌توانید به اداره ثبت اسناد مراجعه کنید و درخواست صدور اجرائیه بدهید.
•این روش معمولاً سریع‌تر از دادگاه است.

ب) اقدام از طریق دادگاه حقوقی
•با تقدیم دادخواست مطالبه وجه سفته به دادگاه صالح (معمولاً محل اقامت خوانده یا محل صدور سفته)، روند رسیدگی آغاز می‌شود.
•دادگاه پس از احراز صحت سفته، حکم به پرداخت وجه و خسارات صادر می‌کند.

⸻

۵. اجرای حکم و وصول مبلغ

پس از صدور حکم یا اجرائیه، در صورت عدم پرداخت، می‌توانید از طریق توقیف اموال، مسدود کردن حساب‌های بانکی یا اجرای ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی (حبس بدهکار) مبلغ سفته را وصول کنید.

⸻

تفاوت مسیر ثبت و دادگاه


•ثبت: سریع‌تر، اما فقط برای سفته‌های کامل و بدون ایراد.
•دادگاه: قابل استفاده حتی برای سفته‌های دارای اختلاف یا ادعای جعل، ولی زمان‌برتر.

⸻

جمع‌بندی

سفته ابزاری قوی برای تضمین تعهدات است، اما در صورت عدم آگاهی از مراحل قانونی وصول آن، ممکن است زمان و حق خود را از دست بدهید. آشنایی با مواد ۳۰۷ تا ۳۱۵ قانون تجارت و انتخاب مسیر درست (ثبت یا دادگاه) اهمیت زیادی دارد.

⸻

مشاوره حقوقی تخصصی در زمینه سفته

اگر درگیر مطالبه وجه سفته، دعوای ظهرنویسی، یا دفاع در برابر مطالبه سفته هستید، می‌توانید از تجربه وکلای متخصص استفاده کنید.
سیده معصومه صالحی – وکیل پایه یک دادگستری در تهران، آماده ارائه مشاوره و پیگیری پرونده‌های شما در زمینه امور حقوقی، ملکی و خانواده می‌باشد.

📞 واتساپ: ۰۹۱۲۲۴۳۱۸۹۸
🌐 مشاوره تخصصی و پیگیری سریع پرونده

🔹 این مقاله صرفاً جهت اطلاع‌رسانی است و جایگزین مشاوره تخصصی حقوقی نمی‌شود.